Σύλλογοι και δραστηριότητές τους ΠΤΕΛΕΑ

Εκτιμάται, με βάση πάντοτε τα ευρήματα (απορριμματικοί λάκκοι, αγγεία κλπ.), τα οποία βρέθηκαν στα γεωγραφικά όρια του οικισμού Πτελέας, καθώς επίσης και αυτών των όμορων οικισμών της Πάλλης και των Δικαίων, συγκεκριμένα στο σημείο πλησίον του εξαιρετικά όμορφου υδροβιότοπου με την ονομασία ¨ΕΛΟΣ¨ ή στα τούρκικα ¨ΣΑΖΛΙΚΙ¨, ότι στο χώρο αυτό υπάρχει ένας προϊστορικός οικισμός, ο οποίος αριθμεί περίπου πέντε χιλιάδες χρόνια και αναμένει την αρχαιολογική σκαπάνη που θα τον αναδείξει.

Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν Φτελιά και η παραδοσιακή του Καραγατσούδ, λόγω της ύπαρξης στην περιοχή του δένδρου φτελιά σε αφθονία. Την τωρινή του ονομασία την απέκτησε το χωριό τη δεκαετία του ’70.

Οι κάτοικοι της Πτελέας είναι πρόσφυγες και αυτοί. Κατάγονται από τα χωριά Ρούμκιον ή Εφραίμ και Κόζουλτζιου ή Όρασετς της σημερινής Βουλγαρίας. Εγκαθίστανται στην Πτελέα το έτος 1925. Εκεί κατοικούσαν 15 οικογένειες τούρκων και λιγότερες ως προς τον αριθμό βουλγάρικες οικογένειες. Ο οικισμός απέχει 40 μόλις χιλιόμετρα από τις προγονικές τους εστίες. Κατά την πρώτη απογραφή, η οποία διενεργήθηκε το 1932, ο αριθμός των κατοίκων ανέρχονταν στους 700. Τη χρονιά εκείνη χτίζεται ένα τριθέσιο δημοτικό σχολείο, το αριθμεί το 1950, 200 μαθητές και μαθήτριες.

Στην περιοχή αυτή δραστηριοποιούνται αρκετοί κάτοικοί της και σε άλλους επαγγελματικούς τομείς, εκτός της γεωργίας και κτηνοτροφίας που ήταν οι κύριες ενασχολήσεις.

Στην Πτελέα της εποχής αυτής υπήρχαν αρχιμάστορες-εργολάβοι, οι οποίοι είχαν φοιτήσει και εκπαιδευτεί στη ¨Σχολή Κτιστών¨ του μαστρο-Θανάση που έδρευε στα Δίκαια. Ο άνθρωπος αυτός  κατασκεύασε το καμπαναριό της εκκλησίας στην Πτελέα. Οι αρχιμάστορες-εργολάβοι ήταν  οι: Χαϊδάρας Ιωάννης, Βασιλειάδης Αθανάσιος, Δημάκης Κων/νος, Δημάκης Ιωάννης του Χρήστου και ο Εχιάδης Νικόλαος. Τις κατασκευαστικές εργασίες τις διεκπεραίωσαν όμως κτίστες όπως οι: Λαμπίδης Ιωάννης, Θεοχαρίδης Χρήστος, Βασιλειάδης Ιωάννης, Ιωαννίδης Στυλιανός, τα μέλη, σχεδόν στο σύνολό τους, της οικογενείας του Δημάκη Χρήστου, εκ των οποίων κάποιοι ακόμη και σήμερα είναι ενεργοί κτίστες όπως ο παππούς ¨ Τσιγάρας¨.

Υπήρχαν ακόμη  τρεις ξυλουργοί: ο Θεοδωρίδης Ευστράτιος, Ιωαννίδης Κυριάκος και ο Βαλκανίδης Τριαντάφυλλος (ενεργός και σήμερα), 3 κρεοπώλες: ο Σωτηριάδης Ιωάννης, ο Σωτηριάδης Τριαντάφυλλος και ο Ρουσίδης Δημήτριος, 2 παντοπώλες: ο Τσελεμπής Δανιήλ και ο Δουλμπερίδης Φώτιος, 1 κατασκευαστής κάρων, ο Δημάκης Χρήστος, 4 πεταλωτές: ο Καραγκιοζίδης Θεοχάρης, ο Δημάκης Παναγιώτης, ο Καραγκιοζίδης Ιωάννης και ο Γκέκας Βασίλειος, ο οποίος κατάγονταν από το χωριό Πετρωτά, 3 σιδηρουργοί: ο Δημάκης Κων/νος, ο Ευαγγελίδης Δημήτριος και ο Χρηστίδης Τριαντάφυλλος, 1 ράφτης ο Θεοχαρίδης Κων/νος, 1 τσαγκάρης ο Ιωαννίδης Ιωάννης του Τριαντάφυλλου, 1 νοσοκόμος ο Αγγελίδης Άγγελος και τέλος 2 πρακτικοί ορθοπεδικοί «γιατροί» ζώων, ο Σωτηριάδης Τριαντάφυλλος και ο Δημάκης Κων/νος.

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΤΕΛΕΑΣ

Στο παρελθόν υπήρχαν την Πτελέα αρκετοί αυτοδίδακτοι οργανοπαίκτες παραδοσιακών, κυρίως θρακιώτικων οργάνων. Καλούνταν να διασκεδάσουν τους κατοίκους σε αρραβώνες, σε γάμους, στην πανήγυρη του χωριού στις 2 Μαΐου κάθε χρόνου, καθώς και όποτε αυτό θεωρούνταν αναγκαίο. Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα τα οποία ¨ακούγονταν¨ παλαιότερα στην Πτελέα και που σήμερα βλέπει κανείς μόνον ως εκθέματα στο τοπικό ¨Λαογραφικό Μουσείο Πτελέας¨ ήταν: το κλαρίνο, η γκάιντα, το βιολί, η καβάλα, η φλογέρα, το ούτι, το τουμπερλέκι καθώς και το νταούλι. Για την ιστορία της παράδοσης αναφέρονται τα ονόματα των οργανοπαικτών οι οποίοι αποτελούν ακόμη και σήμερα, το αντικείμενο συζήτησης ιδίως των ηλικιακά παλαιότερων κατοίκων.

Κλαρίνο έπαιζαν οι: Λυμπερίδης Αλέκος(Αλέξης), Λαμπίδης Θεοχάρης, Αλεξιάδης Γεώργιος, Μερτζανίδης Κων/νος. Βιολί οι: Ιωαννίδης Δήμος, Κονιάμης Δήμος, Αργυριάδης Ρούσσος, Δημητριάδης Δημήτριος, Κωστίδης Κων/νος ο οποίος ασχολούνταν και με ξυλοκατασκευές.

Καβάλι καθώς και φλογέρα έπαιζε ο Παρασχίδης Τριαντάφυλλος ενώ ούτι η Λυμπερίδου Σουλτάνα, η οποία παράλληλα ήταν και τραγουδίστρια παραδοσιακών θρακιώτικων τραγουδιών.

Γκάιντα έπαιζαν οι: Γεωργιάδης Θεοχάρης και Δόδης Ιορδάνης και τουμπερλέκι ή νταούλι ο Στογιαννίδης Στυλιανός. Σήμερα υπάρχει στην Πτελέα ένα εργαστήριο κατασκευής παραδοσιακών μουσικών οργάνων, ιδιοκτήτης του οποίου είναι ο Δημάκης Χρήστος.

Η ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Στις 2 Μαΐου κάθε χρόνο ήταν η πανήγυρη της Πτελέας. Τότε, όπως και σήμερα, γιόρταζε η εκκλησία του χωριού τον άγιό της, τον «Άγιο Αθανάσιο». Κάθε οικογένεια έσφαζε ένα αρνί, συγγενείς και φίλοι γιόρταζαν μαζί, με την συνοδεία της γκάιντας, του κλαρίνου….

Στην πανήγυρη του χωριού συμμετείχαν επίσης και αρκετοί κάτοικοι από τα γειτονικά χωριά, θέλοντας να είναι κι αυτοί κοινωνοί της κορυφαίας αυτής ετήσιας κοινωνικής εκδήλωσης με την τοπική της ιδιαιτερότητα. Οι μετακινήσεις των κατοίκων της περιοχής γίνονταν με τα πόδια, τα γαϊδούρια ή και τα άλογα. Στην πανήγυρη της Πτελέας διοργανώνονταν επίσης αγώνες πάλης με έπαθλο ένα αρνί. Γνωστοί παλαιστές στην Πτελέα ήταν οι: Σταυρίδης Σταύρος του Παναγιώτη, Ζαφειριάδης Βασίλειος, Δραγανίδης Θεόδωρος, Γκινίκης Τριαντάφυλλος.

ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΠΤΕΛΕΑΣ

«ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΤΕΛΕΑΣ»

Ιδρύθηκε το 1980. Ο σκοπός της ίδρυσής του εκείνη την εποχή ήταν η ένωση των νεαρών ατόμων της τοπικής κοινωνίας, η ευαισθητοποίησή τους και η δραστηριοποίηση τους σε θέματα με κοινωνικο-πολιτιστικό κυρίως προσανατολισμό. Προέβη στην ίδρυση δανειστικής βιβλιοθήκης αποτελούμενης από 2500 βιβλία. Διοργάνωνε στο παρελθόν εκθέσεις βιβλίου και ζωγραφικής, διαλέξεις για ευαίσθητα κοινωνικά θέματα, εκδηλώσεις για την ¨Πρωτομαγιά¨ και το ¨Πολυτεχνείο¨. Η πραγματοποίηση των δύο τελευταίων εκδηλώσεων αποσκοπούσε στην ανάδειξη του βαθύτερου νοήματος αυτών. Κάθε καλοκαίρι διοργάνωνε επίσης εκδηλώσεις για τους μετανάστες. Στις ημέρες μας συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της Πτελέας. Από το έτος ίδρυσης μέχρι σήμερα, πρόεδροι του συλλόγου διετέλεσαν οι ακόλουθοι: Θεοχαρίδης Κυριάκος, Στογιαννίδης Ιωάννης, Αλεξίου Γεώργιος, Θεοχαρίδης Ιωάννης, Καραγκιοζίδης Ιωάννης, Δουλμπερίδης Φώτης ( νυν Πρόεδρος).

«Σύλλογος Γυναικών Πτελέας – Η ΕΙΡΗΝΗ»

Ιδρύθηκε το 1986 και αποτελείται αυτή την στιγμή από 120 μέλη. Ένας από τους πιο δραστήριους, εν ενεργεία συλλόγους στο δήμο Τριγώνου. Η αγάπη για την ιστορία και την παράδοση του χωριού τους, ώθησε τα μέχρι τώρα Δ.Σ. και τα μέλη τους να προβούν μέσω δραστηριοτήτων ή και εκδηλώσεων παράλληλα στην ανάδειξή τους. Κατέγραψαν  αρχικά τα παραδοσιακά τραγούδια της Πτελέας στην τοπική διάλεκτο για να έχουν την δυνατότητα οι ακόλουθες γενιές να τα γνωρίσουν αλλά ταυτόχρονα μέσα από την παράδοση των τραγουδιών των παππούδων και των γιαγιάδων τους να μάθουν και την τοπική ιδιαιτερότητα της γλώσσας τους, ώστε αυτή να συνεχισθεί και στο μέλλον, να μην ξεχασθεί.

Στην πορεία του δημιούργησε ένα χορευτικό συγκρότημα αποτελούμενο από 30 μέλη και το έντυσε με παραδοσιακές τοπικές στολές. Το 2003 συνέβαλε ουσιαστικά στην δημιουργία του ¨Λαογραφικού Μουσείου Πτελέας¨ το οποίο σημειωτέον στεγάζεται στο ανενεργό δημοτικό σχολείο της Πτελέας. Ευαισθητοποίησε τους κατοίκους να συμβάλλουν όλοι στην προσπάθεια της συγκέντρωσης εκεί της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ώστε να διαφυλαχθεί καλύτερα και να είναι προσβάσιμη από όλους τους ανθρώπους. Από το 2001 έως και τώρα πραγματοποιεί εκδηλώσεις σχετιζόμενες  θεματολογικά με την παράδοση, την μετανάστευση, την αναπηρία, την ανεργία κυρίως των νέων ανθρώπων της περιοχής και συνέπειες που έχει αυτή. Στις 11 Αυγούστου του 2007 θα διοργανώσει ¨Ημερίδα για τα ναρκωτικά¨.

Το νυν Δ.Σ.

Ιωαννίδου Κων/ντίνα             Πρόεδρος

Δόδη Ελένη                         Αντιπρόεδρος

Μαδεμτζή Χρυσούλα              Γενική Γραμματέας

Μαλουσίδου Μηλιά                Αναπλ. Γραμματέας

Ιωαννίδου Καλλιόπη              Ταμίας

Καθάριου Μάρθα                   Μέλος

Καραγκιοζίδου Άρτεμη           Μέλος

«Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Πτελέας»

Έτος ίδρυσης το 1996, αριθμούσε τότε 20 μέλη και σήμερα 30. Κύρια αιτία της δημιουργίας του το συναίσθημα της αγάπης και της συμπόνιας προς τους συνανθρώπους κάθε ηλικίας . Διοργανώνει κάθε χρόνο εθελοντική αιμοδοσία, πραγματοποιεί ενημερωτικές ομιλίες για τα μέλη του και συμμετέχει ενεργά σε όλες τις τοπικές κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Πρόεδρος του συλλόγου σήμερα είναι η Γιαννακίδου Σουλτάνα.

«Ποδοσφαιρική Ομάδα –ΑΓΙΑΞ- Πτελέας»

Κυρίως μεταξύ των χρόνων 1970-80 έδρασε η ομάδα ποδοσφαίρου «Άγιαξ» Πτελέας εντός των ορίων, όπως σήμερα είναι, του δήμου Τριγώνου. Η ομάδα αποτελούνταν από νέους της εποχής εκείνης, οι οποίοι αγαπούσαν το ποδόσφαιρο. Στον ελεύθερο χρόνο τους, συνήθως μετά το τέλος των σχολικών ή εργασιακών τους υποχρεώσεων, συγκεντρώνονταν στο γήπεδο, έκαναν προπόνηση χωρίς …προπονητή και του ανάλογου ποδοσφαιρικού εξοπλισμού, για να παίξουν ¨μπάλα¨ όταν θα προσκαλούνταν από κάποια γειτονική ομάδα. Την ημέρα της τοπικής γιορτής του χωριού διοργάνωνε τουρνουά ποδοσφαίρου στο οποίο συμμετείχαν κατά κύριο λόγο οι ομάδες της περιοχής. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του χωριού (άνδρες, γυναίκες και παιδιά) πήγαιναν στο γήπεδο όχι για να υποστηρίξουν με άκριτο φανατισμό την ομάδα τους, αλλά γιατί για αυτούς ήταν μια αληθινή γιορτή μεταξύ φίλων.

Ποδοσφαιριστές της ομάδας του «΄Αγιαξ» Πτελέας την εποχή εκείνη υπήρξαν οι: Καραγκιοζίδης Κων/νος του Θεοχάρη, Θεοδωρίδης Δημήτριος, Πολυχρονιάδης Ρούσσος, Καραγκιοζίδης Χρήστος, Χρισιάδης Νικόλαος και Κων/νος, Λαμπίδης Θεοχάρης, Ιωαννίδης Κυριάκος, Ευαγγελίδης Δημήτριος, Τσελεμπής Παναγιώτης, Αλεξίου Γεώργιος, Αγγελίδης Άγγελος, Θεοχαρίδης Ιωάννης, Θεοχαρίδης Θεοχάρης, Θεοχαρίδης Σταύρος, Μαυρουδής Γεώργιος, Αλεξιάδης Δημήτριος, Ναζλής Κων/νος, Γκινίκης Τριαντάφυλλος, Γιαννακίδης Νίκος, Πολυχρονιάδης Τριαντάφυλλος, Παπαπαναγιώτου Δημήτριος, Ιωαννίδης Δήμος, Φωτιάδης Ιωάννης, Φωτιάδης Δήμος, Ρουσίδης Δήμος, Κωστίδης Κώστας και Κώστας Ιωάννης.

Σήμερα υπάρχει στην Πτελέα ένα καταπράσινο γήπεδο για να θυμίζει το παρελθόν και την ύπαρξη της ομάδας του χωριού με το ένδοξο και ιστορικό όνομα « Άγιαξ».

Η ομορφιά της φύσης: ¨Το έλος¨ της Πτελέας.

Ένας υδροβιότοπος σπάνιου και απείρου φυσικού και ζωικού κάλλους, ο οποίος καλύπτει έκταση 1600 στρεμμάτων. Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι του οικισμού αυτού μαρτυρούν πως παλαιότερα το έλος αυτό ήταν ένας αληθινός παράδεισος. Εκεί θα δει κάποιος ερωδιούς, κύκνους, βασιλαετούς, πρασινοκέφαλους (είδος σπάνιας πάπιας), χήνες, μπεκατσίνια, χιλιάδες μαυρόκοτες όπως και νερόκοτες να τρέφονται από την άφθονη διαθέσιμη τροφή, να γεννούν, να διαβιούν μόνιμα στο «φυσικό» τους σπίτι ή να αποδημούν, να πεθαίνουν ή ακόμη να αφανίζονται δια παντός όπως  η βίδρα, ο βάτραχος με τις βεντούζες, η κοκκινόπαπια κ. ά.

Ο παραδεισένιος αυτός υδροβιότοπος φιλοξενεί επίσης σπάνια είδη ψαριών όπως: το χρυσόψαρο, την πέρκα, τον κυπρίνο, τις κοκκινόπτερες, τους σταλούς…..

 Πηγή: Πολίτης της Θράκης

Του Δημήτρη Αλεξιάδη